Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararı KKTC topraklarındaki Rum mallarını istimlak edebilir |
 |
Prof. Dr. Ata ATUN |
|
Kıbrıslı Rum Mira Ksenidi Arestis’in Maraş’taki taşınmaz malı ile ilgili olarak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine yaptığı başvurusuna ilişkin AİHM’in verdiği kararın gerekçeli açıklamasında, KKTC’nin toprakları içinde bulunan Rum mallarını “istimlak” edebileceği yorumları var.
Bu gerekçe, KKTC’deki Rum taşınmaz malları ile ilgili olarak Türkler açısından son derece olumlu bir gelişme. Bu davanın benzeri olarak sırada bekleyen 1330 dava için de Türklere kolaylık, Rumlara da sorun yaratacağı kesin.
AİHM’de halen Rumlar tarafından Türkiye’ye karşı yapılmış 1330 şikayet işlem görmeyi bekliyor. Rumlar tarafından Türkiye’ye karşı yapılan şikayetlerde bugüne kadar sadece 3 davada karar açıklandı, 48 şikayet başvurusu ise kabul edilebilir ilan edildi. Kabul edilebilir ilan edilen şikayet başvurularının 29’unu mülkiyet hakkıyla ilgili talepler oluşturuyor. AİHM, yapılan şikayetlerle ilgili olarak 59 dosyayı yanıt için Türk hükümetine iletti, yaklaşık 1200 başvuru ise AİHM raflarında incelenmeyi bekliyor.
Rum mallarını istimlak etmeyi hak olarak KKTC’ye verebilecek olan bu karar, aslında aynı mahkemenin daha önceki kararlarına da pek uymamaktadır. Annan Planı’nın yasal olarak ölü olduğu, ancak temel unsurlarının hayatta olduğu mesajı AİHM yargıçlarına bir şekilde ulaştırılınca, söz konusu karar, Annan Planı ve Annan Planı çerçevesinde yaşanan gelişmelerin bir sonucu olarak ortaya çıktı ve eskileri gölgede bıraktı.
Sırada bekleyen 1330 şikayetçi artık rahat değil. İşin ucunda AB Hukuku çerçevesinde topraklarını Türklere istimlak yolu ile yani yasal yollardan devretmek de var. Türkiye işgalci durumundan çıkmak üzere veya en azından bu olasılık artık mevcut. Türkiye tazminat ödemek yerine istimlak paralarını ödeyerek Kıbrıs’ın kuzeyine yasal yollardan ve dünya hukukuna uygun olarak sahip olabilecek.
Bu son dakika gelişmesi bence son derece önemli.
6 Nisan’da açıklanan AİHM kararı için Kıbrıs (Rum) Cumhuriyeti sözcüsü Kipros Hrisostomidis, “AİHM’in Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi esaslarına göre çalıştığını, bu nedenle böyle bir kararı memnunlukla karşıladıklarını” söylemişti.
Açıklanan karar gerekçesi ve gerekçenin istimlak yorumundan sonra artık ne kadar memnunlar bilemiyorum. Türkiye’nin önünde çetin çeviz bir hukuk savaşı var.
Ama beni en çok memnun eden şu ki, bu karar uyarınca yapılacak istimlaklardan sonra Türkiye isterse hem kendi adına KKTC’de toprak sahibi olacak, hem de adada Türk askerinin bulundurmanın yasal hakkına sahip olacak. Hiç kimse bir daha Türkiye’yi “igalci”, Türk askerini de “İşgalci ordu” olarak tanımlayamayacak.
