Kıbrıs Perşembe günü Ankara zirvesinde

Prof. Dr. Ata ATUN

31 Mayıs 2005 Saat : 10:40

Kıbrıs konusu, 2 Haziran Perşembe günü Ankara’da masaya yatırılıyor. Bu zirvenin asıl amacı Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 7-11 Haziran tarihleri arasında gerçekleşecek olan ABD gezisi öncesinde yapılması ve Kıbrıs konusunda ortak bir strateji belirlenecek olması.

Zirveye, T.C. tarafından Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Yardımcısı, Dışişleri Bakanı Abdullah Gül KKTC tarafından da Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, Başbakan Ferdi Sabit Soyer ve Dışişleri Bakanı Serdar Denktaş katılacaklar.

Çankaya Köşkü’nde gerçekleşecek zirve, iki ülkenin Cumhurbaşkanları başkanlığında yapılacak.

Bu Kıbrıs zirvesi çok önemli. TC Başbakanı Erdoğan, Ankara’da son şekli verilecek yeni Kıbrıs Planı’nı ve Kıbrıs zirvesinden çıkacak ortak kararı, 8 Haziran’da Beyaz Saray’da ABD Başkanı George Bush’la, 9 Haziran’da da BM Genel Sekreteri Kofi Annan’la New York’ta gerçekleştireceği görüşmelerde ortaya koyacak.

Erdoğan’ın yapacağı bu ABD ziyaretinin programı da çok yüklü ve temasları da çok geniş bir yelpazeyi kaplıyor.

Türk-Amerikan Konseyi (ATC) Kongresi’nde bir konuşma yapacak.
Bazı Senato ve Temsilciler Meclisi üyeleri ve çeşitli düşünce kuruluşlarından temsilcileri ile bir araya gelecek.
Temsilciler Meclisi Türkiye Dostluk Grubu üyeleri ile görüşecek.
ABD’deki Türk toplumu ile bir araya gelecek.
Basın-yayın kuruluşları temsilcileriyle temaslarda bulunacak.

BU toplantıda, Kıbrıs konusunun yanında iki ülke ilişkileri de ayrıntılı biçimde ele alınacak. Ankara ziyareti, KKTC’de Cumhurbaşkanlığı seçiminin 17 Nisan’da yapılmasının ardından Başbakan Ferdi Sabit Soyer başkanlığında kurulan CTP/DP Koalisyon Hükümeti’nin TC Hükümeti ile ilk kez en üst düzeyde bir araya gelmesi açısından da büyük önem taşıyor.

Gül bu gün, Kıbrıs konusunun seyrini değiştirecek çok önemli bir çağrı ve öneri yaptı. Gül, önerisinde “Kıbrıs’ta her iki tarafa uygulanan kısıtlamaları, tüm ilgili taraflarca aynı anda kaldıralım” çağrısı yapıyor.

Anlaşılan Dışişleri Bakanı Abdullah Gül’ün bu gün yaptığı tarihi öneri de, Perşembe günü başlayacak ve Cuma günü de devam edecek bu zirveye damgasını vuracak.

Bence bu tarihi öneri, Rumları iyice köşeye sıkıştıracak. Türkiye 2002 kasımından beri adada kalıcı bir barış için hazır ve devamlı olarak Rumlara barış önerileri yapıyor ve dostluk eli uzatıyor.

Gül, Erdoğanla birlikte yapacakları Amerika ziyaretinde Sayın Kofi Annan’a bu olguyu tekrar hatırlatacak ve yaptığı öneri ile Kıbrıs konusunda yeni bir kapı açacak.

Bu öneride, Türkiye’nin Rumlara uyguladığı ambargoya karşılık, Rumların Kıbrıs Türklerine uyguladıkları ambargoların tümden kaldırılması var.

Erdoğan ve Gül, özellikle ekonomik ve insani konulardaki mevcut kısıtlamaların her iki taraf için ve herkes tarafından bütünüyle kaldırılmasının, Kıbrıs’ta kapsamlı bir çözüme ve siyasal uzlaşıya giden yolda önemli bir aşama oluşturacağına inanıyor.

Türkiye’nin bu yeni önerisinin içinde aşağıdaki ana başlıklar var.

KKTC’ne ve Kuzey ile Güney arasında karşılıklı olarak kişi, mal ve hizmetlerin serbest dolaşımının sağlanması,
Doğrudan uçuşlar dahil, hava ve deniz limanlarına uygulanmakta olan tüm kısıtlamaların kaldırılması,
Üçüncü ülke uyruklarına uygulanan kısıtlamaların tümüyle kaldırılması,
Kuzey Kıbrıs’ın da özel bir düzenlemeyle bir ekonomik birim olarak doğrudan AB Gümrük Birliği’ne dahil edilmesi ve bunun tüm getirilerinden yararlanması,
Kıbrıs Türklerinin sportif, kültürel ve benzeri uluslararası etkinliklere katılmasının önündeki engellerin kaldırılması,

Bu öneriler Rumların iyice köşeye sıkışmasını sağlayacak gibi gözüküyor.