Şahinlerin “Siyah Kaplan”ı Dr. Condeleezza Rice |
 |
Prof. Dr. Ata ATUN |
|
ABD Başkanı George W. Bush, önceki gün istifasını açıklayan Dışişleri Bakanı Colin Powell’ın yerine dün gerçekleştirdiği atama ile ikinci dönemdeki kabinesinde şimdiki Ulusal Güvenlik Danışmanı Bayan Dr. Condoleezza Rice’ı, Dışişleri Bakanı koltuğuna getirdi.
4 Kasım’daki zaferinden sonra ikinci 4 yıl için kabinesinde yaptığı atamalar ile John Ashcroft’tan boşalan Adalet Bakanlığı’na kendi hukuk danışmanı Alberto Gonzales’i ve Powell’ın yerine de Rice’ı getiren Bush, yeni dönemde yönetimin diğer isimleriyle tamamen uyum içinde çalışacak “uysal” bir kadro oluşturma yolunda. Bu atamaları G. W. Bush’un ABD’nin dış dünyaya dönük politikalarında çok etkileyici rol oynayacağına eminim.
Amerikan Devlet Yönetim sistemine göre bu atamaların Senato tarafından da onaylanması gerekiyor. Bu atamaların Senatoda takılması veya Senatonun bu atamayı kabul etmemesi, Senatonun 4 kasım seçimlerinden sonraki yeni yapısına göre olanaksız. Bu durumda Bayan Rice, ABD’nin ilk Afrika Kökenli Amerikalı (Afro-American) kadın Dışişleri Bakanı olacak.
Yorum ve varsayımlarımızdan önce Bayan Condoleezzsa Rice’i iyice tanıyalım.
1954 yılında, ABD’de ırk ayrımının en şiddetli olduğu güney eyaletlerinden Alabama’nın Birmingham kentinde, kölelikten gelme siyah bir ailenin çocuğu olarak doğdu. Babası Westminster Presbiteryan kilisesinde rahip olan John Wesley Rice ve annesi de müzik öğretmeni Bayan Angelena Rice’dır. Ailenin ataları ABD’ye Jamaika’dan gelmiştir.
Arkadaşları arasındaki lakabı “Condi” olan Condoleezza’nın adı, İtalyan müzik terimi olan ve müzik aletini “tatlılıkla çalmak” anlamına gelen “con dolcezza’dan” geliyor. Bu ismi seçen ve koyan müzikçi annesi Bayan Angelenea.
Rice henüz dokuz yaşındayken, sınıf arkadaşı Denise McNair, 1963 yılında siyahların gittiği Baptist kilisesinde ırkçı beyazlar tarafından yakılarak öldürülmüş. Condi’ye göre bu ve benzeri ırkçı olaylar ve ABD’nin ırkçı güney eyaletlerinde geçen çocukluğu, kendisine kötülüğe karşı “kararlılık” ve gerekirse “iki kez daha başarılı” olma azmini vermiş.
Son derece zeki ve akıllı olan Condi, 15 yaşındayken konser piyanisti olmak amacı ile Denver Üniversitesi’ne kaydolmuş fakat aldığı bir derste uluslararası ilişkilere olan merakını fark ederek, konser piyanistliği sevdasından vazgeçerek Siyasi Bilimler Fakültesine geçmiş.
19 yaşında Denver Üniversitesi’nin Siyasi Bilimler Fakültesinden mezun olduktan sonra 1975 yılında Notre Dame Üniversitesi’nden Master derecesi aldı ve yüksek öğrenimine devamla 1981 yılında da Denver Üniversitesi Uluslararası Etüdler Okulu’ndan doktorasını aldı.
Kurulduğu 1891 yıllından beri Amerika’da ilk 10 en iyi üniversite arasında yerini koruyan Stanford Üniversitesi’nde siyaset bilimi hocalığı yapan Rice, siyasi kariyerine 1989’da başladı. Baba George Bush dönemi Beyaz Sarayı’nda Bush’a, Sovyetler ve Doğu Avrupa ilişkileri ulusal güvenlik konularında özel danışmanlık yapan Rice, baba Bush tarafından Mihail Gorbaçov’a “Sovyetler Birliği hakkında bana her şeyi söyleyen kişi” olarak tanıtıldı.
Forbes dergisi, çok başarılı bir kariyere sahip olan Rice’ı, Ağustos 2004 tarihinde devlet başkanlarından yazarlara, şirket yöneticilerinden kraliçelere kadar dünyayı sosyal, ekonomik, kültürel ve politik açıdan etkileyerek değiştiren pek çok ünlü kadının yer aldığı listede 1 numaraya yerleştirerek “Dünyanın en güçlü kadını” ilan etmişti.
Rice, İngilizce’ye ek olarak Rusça, Fransızca ve İspanyolca’yı da iyi konuşuyor.
Colin Powell, Bush hükümetinde güvercin kanadını temsil ederken, Rice yürüttüğü sert politikalarıyla biliniyor. ABD’deki şahin kanat içinde yer alıyor ve şahinler arasında da “Siyah Kaplan” olarak adlandırılıyor.
Çocukluğunda yaşadığı ortam ve olaylar yüzünden dünyayı siyah ve beyaz görmesi, kilisesine bağlı dindar bir Katolik olması ve dünya meselelerin çözümünde mutlak iyi ve kötü kavramlarına inanmasıyla biliniyor.
Bayan Rice’ın, 2003’ün Ağustos ayında Washington Post’ta yayınlanan “Ortadoğu’yu Değiştirmek” başlıklı makalesinde, “Fas’’tan Basra Körfezi’ne kadar Ortadoğu’da 22 devletin sınırlarını değiştirecekleri” sözlerini dikkate aldığım vakit, ABD gibi dünyanın süper gücünün yeni ve etkili Dış işleri Bakanı olan Bayan Rice’ın, dünya’da ve özellikle Orta Doğu’da çok etkin, dengeleyici, taviz vermeyen, barışa yönelik, sertlikten uzak, iyi düşünülmüş ve adil bir dış politika izleyeceğine inanıyorum.
Bölgemizde Filistin’in bağımsız, demokratik bir devlet kurma isteğini dikkate alacağına, İsrail’in güvenlik içinde yaşamak arzusunu kalıcı olarak gerçekleştireceğine, terör odaklarını ve terör faaliyetlerine son verecek girişimlerde bulunacağını öngörüyorum.
Kıbrıs konusunda ise, ABD’nin Colin Powell döneminde saptanmış olan politikasının devam ettirileceğine ve KKTC üzerindeki izolasyonların kaldırılması, Kıbrıs Türklerinin dünya ile kucaklaşması, direk uçuşlar ve benzeri toplumumuzu dış dünyaya bağlayacak çabaların devam ettirileceğine ve sonuçlandırılacağına inanıyorum.
